بزرگنمايي:

تنها دو ماه تا انتخابات يازدهمين دوره رياست جمهوري زمان باقي است اما هنوز  برخي گروه هاي سياسي در خصوص معرفي نامزد احتمالي خود به جمع بندي نرسيده اند. بخشي از اين بلاتکليفي ناظر به ملاحظات سياسي اين جريانات  و بخش ديگر  بازتاب اختلافات و مشکلات درون گروهي آنهاست. به عنوان نمونه اصلاح طلبان هنوز در خصوص آمدن يا نيامدن خاتمي و يا اجماع بر روي گزينه درجه دو مثل آقايان عارف و يا جهانگيري به نتيجه نرسيده اند. جبهه پايداري نيز معرفي نامزد نهايي خود را مرتب از اين هفته به هفته بعد موکول مي کند و هنوز در داخل جريان خود بين آقايان جليلي و لنکراني به جمع بندي نرسيده است. آقاي هاشمي رفسنجاني نيز آمدن خود را موکول به روزهاي پاياني نموده است.جريان دولت نيز اگر چه به ظاهر گزينه نهايي خود را از چند سال پيش انتخاب کرده بود اما احتمال زياد ردصلاحيت اين گزينه و ضرورت معرفي نامزد در سايه توسط دولتي ها وضعيت مشابهي را با ساير گروه هاي مذکور پيش آورده است. وجه مشترک تمام جريانات مذکور اعتقاد به مشارکت کنترل شده و بهره برداري از ويژگي هاي جامعه جنبشي ايران است. به تعويق انداختن معرفي نامزد نهايي به زعم راقم اين سطور توهين به راي دهندگان است. انتخابات زماني به يک حماسه سياسي تبديل مي شود که بسترها براي يک قضاوت منطقي و انتخاب عقلاني توسط راي دهندگان فراهم شود نه اينکه برخي به بهانه اينکه ممکن است نامزد آنها تخريب شود از معرفي آن تا لحظه هاي آخر خودداري کنند و در يک ماه پاياني با توسل به تبليغات منفي و هيجانات کاذبي که در ايام انتخابات ايجاد مي شود زمينه را براي موج سازي و پيروزي در انتخابات فراهم کنند. کساني که مي گويند نظر سنجي ها ملاک نيست و مردم در روزهاي آخر به يک نامزد متمايل مي شوند تا چه اندازه به يک رقابت ايده آل و تاثير واقعي راي مردم در تعيين سرنوشتشان اعتقاد دارند؟ توسل به احساسات و نيمکره راست مغز راي دهندگان در انتخابات تا چه اندازه با الزامات مردمسالاري اسلامي سازگار است؟ آيا دوباره قرار است يک نامزد در شب انتخابات با آچمز کردن سه نامزد به يک شخص ديگر در برنامه تلويزيوني بيست و چهار ميليون راي بياورد و يا يک نامزد ديگر با ريختن چند قطره اشک در مقابل دوربين ها و اينکه هر نه روز با يک بحران روبرو بوده است بيست ميليون راي بياورد؟ لوازم يک انتخاب عقلاني که يک حماسه سياسي رقم بزند چيست؟ آيا رقابت هاي انتخاباتي
ايده آل براي رياست جمهوري بايد بزنگاه تبليغات يک ماهه نامزدها باشد و يا به آوردگاه رقابت گفتمان ها، برنامه ها و تيم ها در يک بازه زماني معقول تبديل شود؟ ايا ما که معتقد به مشارکت واقعي و نه صوري آراي عمومي و نقش آن در تعيين سرنوشت کشور هستيم و مدعي  هستيم که در مردم سالاري اسلامي بر خلاف ليبرال دموکراسي زمينه هاي تحقق آراي عمومي وجود دارد بايد فرايندهاي زيردستي معرفي نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري عقب مانده تر باشد. در انتخابات رياست جمهوري آمريکا نامزدهاي نهايي از حدود يک سال قبل به شکل غير رسمي برنامه ها و اعضاي احتمالي کابينه خود را در معرض قضاوت افکار عمومي قرار مي دهند تا راي دهندگان بتوانند قضاوتي عالمانه و بخردانه داشته باشند. در ايران اما نامزدهاي اصلي تلاش مي کنند تا آخرين هفته هاي باقي مانده به انتخابات خود را از سنگ محک نقد افکار عمومي پنهان کنند و به يک باره مثل بازيکني که در وقت اضافه تعويض مي شود وارد زمين بازي شوند اتفاقا يک گل بزنند و نتيجه بازي را عوض کنند. البته اين روش ممکن است به عنوان يک تاکتيک استثنايي مورد قبول باشد اما مشکل اينجاست که در کشور ما اين تاکتيک به يک قاعده تبديل شده و بيشتر احزاب و  گروه ها بدان متوسل مي شوند به نحوي که اغلب کارشناسان پيش بيني و گمانه زني درباره نتايج را به چند هفته منتهي به انتخابات موکول مي کنند چرا که معتقدند هر آن ممکن است پرده بيفتد و يک نامزدي که هيچ جايگاه و پايگاهي نداشت با ايجاد يک موج تبليغاتي سنگين شاهين اقبال عمومي را وادارد تا بر دوشش بنشيند!اين در حالي است که در اغلب مردمسالاري هاي پيشرفته به منظور ممانعت از 
موج سازي هاي کاذب و بهره برداري از شاخصه هاي جنبشي يک جامعه، نامزدهاي اصلي انتخابات رياست جمهوري از چند ماه قبل از برگزاري انتخابات ، خودشان، برنامه ها و حتي تيم هاي کاري شان را به مردم معرفي مي کنند. در اين فضا راي دهندگان به خوبي مي توانند درباره آينده سياسي کشورشان تصميم بگيرند.   اگر رقباي انتخاباتي اين فرصت را داشته باشند تا فارغ از احساسات در يک بازه زماني چند ماهه برنامه ها و همکاران خود را به مردم معرفي کنند و در عين حال دولت آينده خود را زير چکش نقد کارشناسان قرار دهند مسير آزمون و خطا بسته مي شود. در اين فضا مردم مي توانند به جاي اينکه تنها به رئيس جمهور راي دهند دولت را انتخاب کنند. نامزدهاي اصلي مي توانند با معرفي وزراي احتمالي خود - چرا که بسته به راي اعتماد مجلس نيز هست- اين امکان را براي راي دهندگان فراهم کنند که مثلا وزير خارجه ، يا وزير اقتصاد و يا وزير کشور دولت آينده را نيز بشناسند. اين روش عقلاني مانع از آزمون و خطا در کشورداري
مي شود و برخي از خلا هاي تحزب جاندار را تا حدودي برطرف مي نمايد.

صالح اسکندري