بزرگنمايي:

پیام فارس - شیراز- خشکسالی، کوچک شدن زیستگاه و تخریب محیط زیست عرصه را بر حیات وحش تنگ کرده است. حالا دیگر کمتر پرنده مهاجری را می توان مشاهده کرد که به فارس آمده باشد.

 فارس در جایگاه دوم کشور در حوزه تنوع زیستی قرار دارد و تاکنون 443 گونه جانوری در آن شناسایی شده است .
هم اکنون 10 درصد از مساحت استان فارس در 6 منطقه با مدیریت زیست محیطی به ثبت رسیده و این مناطق از بهترین زیستگاهها و پناهگاه های حیات وحش کشور است
در استان فارس سه پارک ملی، یک پناهگاه حیات وحش، هفت منطقه حفاظت شده وجود دارد. در مناطق حفاظت شده هم محیط بان و هم نگهبان وجود دارد که از حیوانات در این مناطق محافظت می شود .
در این استان گونه های متنوعی از حیات وحش وجود دارد که می توان به عنوان نمونه به گورخر ایرانی، گوزن زرد، جبیر، خرس قهوه و همچنین گونه هایی مانند اردک مرمری، پلیکان پا خاکستری، هوبره، عقاب تالابی، شاه باز و لاک پشت اشاره کرد .
علاوه بر این کوچکترین قوچ دنیا که از آن نیز به عنوان قوچ مینیاتوری یاد می شود در این استان وجود دارد.آخرین زیستگاه شیر ایرانی که مربوط به منطقه حفاظت شده ارژن است در این استان قرار دارد از این رو با توجه به وضعیت استان فارس این استان از استانهای مهمی است که زیستگاه و پناهگاه حیات وحشدر کشور به شمار می رود .
با وجود داشتن این همه ظرفیت و پتانسیل اما بنا به دلایل مختلفی که بعضا نیز انسانها نیز در آن دخیل هستند برخی از گونه های مهم این استان از جمله گوزن زرد ایرانی، گورخر آسیایی و ... در خطر انقراض قرار گرفته اند .
بر این اساس ضروری است علاوه بر اینکه حفاظت از این گونه ها در دستور کار قرار گیرد انسانها نیز این مسئله را مد نظر قرار دهند تا از انقراض این گونه های مهم جلوگیری شود .

رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان فارس نیز در این رابطه  گفت: در حال حاضر برخی از گونه های حیات وحش این استان در خطر انقراض هستند و در ین میان اقداماتی از سوی محیط زیست برای حفاظت از آنها انجام شده است .
لیلا جولایی به برخی از این گونه ها اشاره کرد و ادامه داد : گور خر ایرانی، پلنگ ایرانی، گوزن زرد ایرانی و حتی خرس قهوه ای از جمله گونه های مهمی هستند که در خطر انقراض قرار دارند .
وی با اشاره به اینکه خرس قهوه ای هم اکنون در لیست خطر انقراض نیست، بیان کرد: این گونه هم اکنون در لیست گونه ها در خطر انقراض نیست اما از جمله گونه هایی است که در آینده در خطر انقراض قرار می گیرد .
رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان فارس گفت: پلنگ ایرانی در منطقه بمو در فضای وسیعی زندگی می کند چرا که پلنگ به منطقه زیادی برای زندگی نیاز دارد البته سرشماری پلنگ کار آسانی نیست زیرا این حیوان شب ها بیرون می آید و پیدا کردن آن در منطقه سخت است .
جولایی با اشاره به اینکه گونه های در خطر انقراض در سایتها نگهداری می شوند به وضعیت گوزن زرد اشاره کرد و افزود: دو سایت در مناطق میان کتل و ارسنجان برای گوزن زرد در نظر گرفته شده در این دو سایت تعدادی گوزن نگه داری می شوند .
به گفته وی سایت نگهداری گورخر نیز در دره باغ قرار دارد .
وی در بخش دیگری از سخنان خود به برخی از پرنده های در خطر انقراض استان اشاره کرد و گفت: اردک مرمری، پلیکان پا خاکستری، هوبره، عقاب تالابی، شاه باز و لاک پشت مهریزدار نیز از گونه های درخطر انقراض هستند علاوه بر این گونه های شنگ، سگ آبی و شاه روباه نیز از حیواناتی هستند که در معرض تهدید قرار دارند و از آنها نگهداری می شود .
یک کارشناس حوزه محیط زیست نیز در این رابطه گفت: متاسفانه به دلیل محدودیت زیستگاه های حیات وحش در استان شاهد این هستیم که برخی از گونه ها در خطر انقراض قرارگرفته اند .
علمدار علمداری ادامه داد: حیات وحش استان فارس به دلیل خشکسالی و کم آبی و حتی امنیت وضعیت ناخوشایندی دارند و هر روز وضعیت گونه های حیات وحش بحرانی تر می شود .
وی با اشاره به اینکه روند بهبود برای نجات گونه های در خطر انقراض استان کند است، اظهار کرد: اگر این شرایط ادامه پیدا کند به طور حتم در آینده دیگر خبری از تعداد قابل توجهی از گونه های مهم حیات وحش نخواهد بود .
این کارشناس حوزه محیط زیست با بیان اینکه هر روز عرصه برای حیات وحش استان تنگ تر می شود، بیان کرد: بر این اساس ضروری است که زیستگاه های حساس استان شناسایی و برای بهبود وضعیت گونه های در خطر انقراض با تخصیص اعتبار و افزایش محیط بان برای نگهداری از این گونه ها اقدام کرد .
وی با تاکید بر لزوم حفظ و نگهداری این گونه های مهم استان گفت: بنا به دلایل مختلف از جمله خشکسالی برخی از گونه های مهم استان از جمله پلنگ، جبیر ، گورخر و... در زیستگاه ها محصور شده اند از این رو باید به اقدامات به موقع برای نجات این گونه های مهم دست به کار شد .
علاوه بر این به دلیل خشک شدن دریاچه های استان دیگر پرندگان به فارس نیز مهاجرت نمی کنند از این رو دیگر خبری از گونه های مهم پرندگان در فارس نیست علمداری ادامه داد: علاوه بر این به دلیل خشک شدن دریاچه های استان دیگر پرندگان به فارس نیز مهاجرت نمی کنند از این رو دیگر خبری از گونه های مهم پرندگان در فارس نیست .
وی خواستار مشارکت مردم برای نگهداری و حفاظت از گونه های مهم حیات وحش این استان شد .
یک فعال حوزه محیط زیست نیز در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: در سراسر کره زمین و زیستگاه های در حال کوچک شدن حیات وحش و گیاهان وحشی با تجاوز انسانها به عرصه زندگی شان روبه رو هستند .
علی اکبر کاظمینی افزود : از گذشته انقراض گونه هایی از حیوانات و گیاهان وجود داشته و گونه های از بین رفته اند و در این میان گونه های جدیدی پا به عرصه حیات گذاشته اند اما آنچه مهم است انقراض گونه ها در گذشته به علت عوامل طبیعی بوده اما در سالیان اخیر متاسفانه دخالت انسان در طبیعت باعث شده که گونه های بسیاری از گیاهان و جانوران در خطر انقراض قرار گیرند .
وی ادامه داد: استان فارس با وسعت زیاد مناطق چهارگانه و شکار ممنوع و جنگلهای زاگرس و توجه چند دهه اخیر به گسترش ناپایدار کشاورزی در آن باعث شده که زیستگاه های حیات وحش دچار تجاوز شده و کوچک شود .
این فعال حوزه محیط زیست با اشاره به میزان دام بالا در چراگاه های فارس گفت: عدم توجه به ظرفیت برد مراتع یکی از علل از بین رفتن زیستگاه های حیات وحش به خصوص گونه های درشت جثه(پستانداران) مانند خرس قهوه ای کل و بز، قوچ و میش است .
وی در خصوص یکی دیگر از دلایل کوچک تر شدن زیستگاه های حیات وحش بیان کرد: یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار عدم توجه به حقابه محیط زیستی و حفر بیش از اندازه چاه ها در تمام مناطق استان است که این امر باعث از بین رفتن چشمه ها و آبشخورهای حیات وحش شده و نهایتا از بین رفتن گونه های مذکور را به دنبال داشته است .

کاظمینی با اشاره به استفاده بیش از حد سموم و کود شیمیایی در کشاورزی اظهار کرد: در سالیان اخیر این سموم و کودهای شیمیایی به طور مستقیم و غیر مستقیم استفاده شده که این سوم از طریق موجودات ریز با غلظتهای کمتر به بیشترین غلظت در بدن جانوران بزرگ زنجیره غذایی ختم می شود .
وی ادامه داد: آتش سوزی زیستگاه ها، مراتع و جنگلها در سالیان اخیر در استان همگی سهوا یا عمدا توسط انسانها به منظور گسترش کشاورزی و... صورت گرفته و باعث از بین رفتن یا کاهش تعداد بسیاری از گونه های حیات وحش و حتی به خطر افتادن حیات آنها شده است که به عنوان نمونه می توان به آتش سوزی دو سال قبل پاسارگاد که زیستگاه خرس قهوه ای و پلنگ است، اشاره کرد .
این فعال حوزه محیط زیست گفتک جاده سازی بی ضابطه در مناطق چهارگانه و شکار ممنوع به منظور تسهیل در دسترسی به باغات دیم و معادن باعث جزیره ای شدن زیستگاه ها و بهم خوردن آرامش حیات وحش و در نهایت کاهش گونه ای و در معرض خطر قرار گرفتن گونه هایی مانند خرس قهوه ای، گوزن زرد ایرانی، پلنگ و... شده که نمونه ان جاده کشی اخیر در ارتفاعات میانکتل منطقه حفاظت شده و ذخیره گاه زیست سپهر ارژن و پریشان است .
وی افزود: شکار گونه هایی از پستانداران مانند کل و بز، قوچ و میش، پلنگ و خرس قهوه ای در استان باعث شده که این گونه ها در خطر انقراض قرار بگیرند .
با خشک شدن دریاچه های استان فارس در اثر کشاورزی بیش از اندازه و حفر چاه ها تقریبا تمام گونه های حیات وحش تالابها در استان از بین رفته زیرا حیات پرندگان آبزی و مهاجر و بومی به تالابها وابسته بود کاظمینی ادامه داد: علاوه بر این موارد با خشک شدن دریاچه های استان فارس در اثر کشاورزی بیش از اندازه و حفر چاه ها تقریبا تمام گونه های حیات وحش تالابها در استان از بین رفته زیرا حیات پرندگان آبزی و مهاجر و بومی به تالابها وابسته بود که در حال حاضر به طور کامل خشک هستند .
وی اظهار کرد: به عنوان نمونه گونه سگ ابی از گونه های باارزش تالابی و رودخانه ای استان فارس بر اثر خشک شدن تالابها و رودخانه ها در حال انقراض است با وجود اینکه این گونه نقش مهم و ارزشمندی در چرخه حیات داشت .
این فعال حوزه محیط زیست در استان فارس در رابطه با راهکارهای حفظ گونه های در خطر انقراض افزود : در این راستا باید هرگونه بهره برداری از گونه متوقف شده و احیا و حفاظت از زیستگاه های سریعا در دستور کار قرار گیرد و عوامل منفی مانند جاده سازی، آتش سوزی و... که بر بر روی زیستگاه تاثیر می گذارد متوقف شود .
وی گفت:تعیین حداقل اندازه دوام پذیر جمعیت برای هرگونه، توجه به رویکرد اکوسیستمی منطقه حفاظت شده، به دست آوردن اطلاعات و آمار گونه های در معرض خطر و... نیز از دیگر اقدامات برای حفظ حیات وحش فارس است .
کاظمینی تصریح کرد: باید به این موضوع توجه داشت که سرنوشت ما انسانها به کل حیات وحش موجود در کرده زمین وابسته است .