بزرگنمايي:

فارس انلاين- زهرا مومني توضيح داد: جيوه؛ از خطرناك‌ترين آلاينده‌هاي زيست محيطي محسوب مي‌شود و با توجه به استفاده از آن در لوازم الكتريكي و الكترونيكي، بايد از شكستن لامپ‌‌هاي كم مصرف و مهتابي، امتناع كرد.

او گفت: جيوه در صنايع مختلف الكتريك، الكترونيك، باتري‌سازي، ساخت لوازم و دستگاه‌هاي اندازه‌گيري، مصارف دارويي، ساخت دماسنج‌ها، انواع آفت كش‌ها، تهيه ملغمه، آمالگام (نوعي مواد پرکردني دندان در دندانپزشكي)، توليد سود سوزآور كاربرد دارد.

اين كارشناس بهداشت حرفه‌اي ادامه داد: اين فلز سمي، به علت هدايت الكتريكي بالا، در ساخت ترموستات، سوئيچ‌هاي الكتريكي و الكترودها و به دليل گرماي ويژه و وزن مخصوص بالا، در فشارسنج‌ها، بارومترها و ديگر وسايل كنترلي استفاده مي‌شود.

او با يادآوري اين نكته كه بيش از 600 شغل وجود دارد که با جيوه مواجهه دارند، گفت: برخورد شغلي با جيوه در ايران، بيشتر در واحدهاي کلرآلکالي صنايع پتروشيمي، معادن جيوه، کارخانه‌هاي توليد دماسنج، معادن طلا و درمانگاه‌هاي دندانپزشکي رخ مي‌دهد.

مومني با بيان اينكه جيوه مورد استفاده در صنايع و کشاورزي در نهايت مي‌تواند وارد فاضلاب شده و در زنجيره غذايي، به ويژه از طريق مصرف ماهي‌هاي درشت قامت، وارد شود، نسبت به افزايش خطر ناشي از جيوه براي برخي گروه‌ها، اضافه کرد: زنان باردار در صورت خوردن غذاي آلوده به جيوه، با خطر انتقال آلودگي از جفت به جنين به طور ناخواسته، مواجه شده و زمينه بروز اختلالات تکامل عصبي و عقب ماندگي ذهني جنين، را فراهم مي‌كنند.

او  اختلال در حواس پنج گانه، بروز آلزايمر در سنين پيري و در موارد حاد، مرگ بيمار را ديگر آسيب هاي جيوه براي سلامت انسان معرفي و اضافه كرد: متيل جيوه از راه دستگاه گوارش به خصوص در سيستم عصبي مرکزي و کليه‌ها توزيع شده و به صورت اختلال عصبي تأخيري، تظاهر مي‌کند.

کارشناس مسئول واحد بهداشت حرفه‌اي دانشگاه علوم پزشكي شيراز، افزود: پژوهش‌هاي سازمان بهداشت جهاني نشان مي‌دهد که جيوه يکي از ترکيبات شايع مورد استفاده در کرم‌ها و صابون‌هاي روشن کننده پوست، ريمل و پاک کننده‌هاي دور چشم است و به طور شايع در آسيا و آفريقا استفاده مي‌شود؛  استفاده طولاني مدت از اين لوازم آرايشي باعث تخريب کليه، تغيرات پوستي و آسيب‌هاي نورولوژيک و رواني مي‌شود.

مومني به ضرورت توجه به ايمني در مواجهه با مواد شيميايي خطرناک و سمي اشاره و تصريح كرد: در صورتي که لامپ کم مصرف يا مهتابي در خانه بشکند، با توجه به وجود جيوه در آن، به افراد خانواده توصيه مي‌شود از اتاق خارج شده و به مدت 15 دقيقه پنجره‌ها را باز بگذارند؛ در صورتي که اتاق داراي تهويه مرکزي باشد، براي جلوگيري از انتشار آلودگي، آن را خاموش کرده و از جارو برقي براي تمييز کردن بقاياي لامپ استفاده نکنند.

اين كارشناس بهداشت حرفه‌اي با تاکيد بر ضرورت پوشيدن دستکش يک بار مصرف و استفاده از ماسک تنفسي در اين مواقع، اضافه کرد: لازم است با استفاده از دو تکه مقواي نازک، بقاياي لامپ را با احتياط جمع کرده و با استفاده از پارچه مرطوب، پودر باقيمانده را تميز كرد.

مومني گفت: با ريختن بقاياي لامپ در يک ظرف شيشه‌اي يا پلاستيکي و محکم کردن درپوش ظرف، بايد آن را به مامور جمع‌آوري پسماند تحويل داد و پس از اتمام کار، دستان خود را با آب و صابون شست