بزرگنمايي:

پیام فارس - شیراز - توصیه های زیادی درباره مزایای استفاده از شیر مادر برای نوزادان ارائه می شود که از جمله نکاتی که در هفته تغذیه با شیر مادر نیاز به یادآوری دارد اهتمام جدی برای راه اندازی بانک شیر مادر است که شیراز که از داشتن چنین امکانی محروم است.
دهم تا شانزدهم مرداد ماه هفته تغذیه با شیراز مادر نامگذاری شده است، همه کارشناسان و متخصصان پزشکی بر لزوم استفاده از شیر مادر برای نوزادان تاکید دارند، این تاکیدات با هدف حفظ سلامت جامعه و حفظ سلامت مادر و کودک ارائه می شود.
با این حال همچنان بسیاری از نوزادان محروم از شیر مادر هستند و شیشه و پستانک همراه همیشگی نوزادان است.
بهترین فرآورده‌ای که می‌تواند در خدمت رشد و سلامت نوزاد قرار گیرد شیر مادر است و علاوه‌ بر نوزاد، این موضوع بر روی سلامتی مادر نیز تاثیر مثبتی دارد. اگر برای نوزادان سالم شیر مادر لازم باشد برای نوزادان نارس این موضوع مهم‌تر است.
ایجاد بانک شیر مادر در مراکز درمانی این پیام را می‌دهد که باید در این عرصه تلاش کنیم که مادران شیر خود را به فرزندان خود بدهند و مازاد آن را نیز اهدا کنند.
تیرماه سال 1395 اولین بانک شیر مادر در کشور در شهر تبریز راه اندازی شد و هر چند راه اندازی بانک شیر در سایر کلان شهرها نیز از سوی وزارت بهداشت نوید داده شد اما این شهرها و از جمله کلان شهر شیراز همچنان از داشتن بانک شیر مادر محروم هستند.
نگرانی‌های دیرباز در مورد تغذیه نوزادان و پیداکردن جایگزین مناسب به‌ جای شیر خشک، سازمان جهانی بهداشت را بر آن داشت تا ایده تأسیس بانک شیر مادران را مطرح سازد و اولین بانک شیر مادران اهداکننده در بوستون آمریکا بنیاد نهاده شد.
به‌ دنبال آن، در کشورهای مختلف اروپایی و آسیایی نیز تأسیس این نوع بانک‌ها رونق گرفت. تولد نوزادان چندقلو و عدم کفاف شیر مادر آن‌ها، تولد نارس و نبود شیر در مادر زایمان ‌کننده، عدم پذیرش فرمول شیر مادر توسط نوزاد او و چندین دلیل دیگر، نیاز به تأسیس بانک شیر مادران را در کشورهای مختلف جهان دوچندان کرده‌ است.
سازمان بهداشت جهانی برای نوزادی که مادرش شیر ندارد یا نمی‌تواند شیر بدهد، اولین و مهم‌ترین جایگزین را شیر مادران دیگر می‌داند و سازمان ملل به شیر مادر لقب «واکسن اول» را داده است.
در بانک شیر مادر ، شیر اضافه مادران به صورت خام، پاستوریزه یا منجمد نگهداری می‌شود. در این بانک حتی امکان ذخیره شیر مخصوص نوزادان نارس هم وجود دارد. برای ذخیره، از شیر مادران سالم داوطلب استفاده می‌شود.
اگر مادری نتواند یا نخواهد به فرزند خود شیر بدهد، می‌توان از شیر اهداکننده استفاده کند. شیر مادر اهدایی، شیری است که توسط فرد دیگری غیر از مادر نوزاد، دوشیده‌ شده، فرآوری و آماده شده که در بانک شیر مادر نگهداری و برای شیرخوار نیازمند استفاده می‌شود.
با ایجاد بانک شیر مادر محدودیت‌های استفاده از شیر مادر و مشکلات آن برطرف می شود. نوزاد نارس و بیمار بستری نیز از همان ابتدا و در طول درمان از شیر مادر تغذیه خواهند شد. در این بانک، شیر اهدایی مادران جمع‌آوری و پاستوریزه می‌شود تا برای مصرف در نوزادانی که از شیر مادر خودشان محروم هستند، آماده و امن شود.
مادران تا زمانی که به نوزاد شیر می‌هند، می‌توانند آن را اهدا کنند. قبلاً مادرانی که شیر بیشتر از نیاز نوزاد داشتند، دایه می‌شدند، ولی امروز با توجه به این‌ که انتقال عفونت‌های ویروسی از طریق شیر مادر افزایش پیدا کرده ‌است و در عین حال در بعضی از مناطق به ‌صورت بومی عفونت‌های ویروسی مانند هپاتیت وجود دارد، توصیه نمی‌شود که نوزادان از شیر مادر دیگری استفاده کنند، بلکه بهتر است در صورت نیاز نوزاد به شیر یک مادر دیگر، از بانک‌های شیر مادر استفاده شود.
دکتر عصمت دیره، فوق تخصص نوزادان دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به نگرانی‌ها در مورد تغذیه‌ نوزادان و پیدا کردن جایگزین مناسب به‌ جای شیر خشک گفت: بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت و یونیسف(صندوق کودکان سازمان ملل) در سال 1980 میلادی، برای نوزادانی که امکان استفاده از شیر مادر ندارند، نخستین جایگزین در دسترس، استفاده از شیر مادر و از دیگر منابع است که همین نظریه، ایده‌ تأسیس بانک شیر مادران را مطرح ساخت و یک ‌سال پس از آن، نخستین بانک شیر مادران اهداکننده در بوستون آمریکا بنیاد نهاده شد و به‌ دنبال آن، در کشورهای مختلف اروپایی و آسیایی نیز تأسیس این نوع بانک‌ها رونق گرفت.
این متخصص زنان ، تولد نوزادان چندقلو و کافی نبودن شیر مادر و تولد نوزادان نارس را از جمله دلایل تأسیس بانک شیر مادران عنوان کرد و افزود: بانک شیر مادر یکی از الزامات نوزادان نارس است، چرا که شیر خشک هیچگاه نمی‌ تواند ضامن نجات نوزادان نارس باشد.
وی گفت: شیر اهدایی ابتدا از لحاظ بیماری های عفونی و ویروسی بررسی می‌شود و در نهایت پاستوریزه و در شیشه ‌های مخصوص، در دمای منفی 20 درجه سانتیگراد نگهداری می ‌شود.
دیره گفت: پیگیری های وزارت بهداشت برای راه اندازی بانک شیر مادر در 10 دانشگاه علوم پزشکی کشور صورت گرفته و بیمارستان حضرت زینب(س) دانشگاه علوم پزشکی شیراز یکی از کاندیداهای تاسیس این بانک است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم با بیان اینکه اهمیت شیر مادر برای همه روشن و مشخص است گفت: مهر مادری سرلوحه همه چیز است و مادری که به فرزندش شیر می دهد، همزمان مهر مادری را به او هدیه می کند.
دکتر علی بهادر ارتباط بین مادر و کودک شیرخوار را از جمله موضوعات مهم در عرصه جهانی عنوان کرد و افزود: محرومیت از مهر مادر در کودکی، می تواند آسیب های روانی و اجتماعی را موجب شود. شیر مادر موهبتی الهی در وجود مادر است، کودک با تغذیه با شیر مادر، از بسیاری بیماری ها در دوره شیرخواری مصون می ماند، اما کودکانی که از این موهبت برخوردار نیستند، در معرض ابتلا به بیماری هایی نظیر اسهال و بعضی از بیماری های ویروسی قرار می گیرند و بر اساس آمارها، تعداد مرگ و میر در کودکانی که از شیر مادر تغذیه نمی کنند بیشتر است.
بهادر همچنین به مواد موجود در شیر مادر برای تقویت سیستم ایمنی کودک اشاره کرد و افزود: تحقیقات نشان داده است افرادی که در کودکی از شیر مادر تغذیه کرده اند به بسیاری از بیماری ها مانند دیابت، کمتر دچار می شوند بنابراین شیر مادر از اهمیت زیادی برخوردار است و حتی از نظر اقتصادی و اجتماعی نیز به نفع خانواده هاست.
او تغذیه با شیر مادر را زمینه ساز تکامل جسمی و روانی کودک در بزرگسالی عنوان کرد و با اشاره به اقدامات صورت گرفته در این زمینه گفت: در بیمارستان های دوستدار کودک، مادر در هنگام تولد نوزاد به این امر تشویق می شود تا از همان ساعات ابتدایی تولد، نوزاد از شیر مادر استفاده کند که در افزایش شیرآوری مادر نیز موثر است.