بزرگنمايي:

پیام فارس- خبر جزئی از زندگی روزمره‌ی همه آدم‌هاست؛ با برنامه‌ها و زندگی‌هایمان گرهی ناگسستنی دارد؛ خبرهایی که حالا پا را از تلویزیون و رادیو و روزنامه و خبرگزاری پا فراتر گذاشته و دائم در حال چرخش در فضای مجازی است.

اما خبرنگار و عکاس خبری، در متن خبر و رویداد قرار دارد؛ با رویدادها زندگی می‌کنند؛ خبر تولید کرده و جریان‌‌های خبری را مدیریت می‌کنند؛ آدم‌هایی که التهاب و هیجان سهمشان از حرفه‌ای است که برگزیده‌اند؛ مردان و زنانی که همواره در شادی و غم مردم شریک بوده‌اند و همراه به مخاطبانشان خندیده یا اشک ریخته‌اند.

هفدهم مردادماه یک روز از تمام روزهایی است که خبرنگاران در همه‌ی عرصه‌ها حضور دارند؛ اگرچه دیده نشوند و تنها به‌عنوان ابزاری باشند برای گفتم گفتن‌های مسئولان و اینکه عکس‌هایشان پرتره شود میان خبرهایی که هرکدام مخاطبانی را نشانه گرفته است.

خبرنگار عضوی از جامعه‌ است؛ مسئول نیست؛ جنس مردم را دارد و حرف‌هایش، دردها و امیدهای شهروندان است؛ مردمی که خبرنگار را زبان و چشم و گوششان می‌دانستند و حالا رنگ از اعتمادشان پریده!!.

به سراغ مردم رفتیم تا از آنها در مورد خبر و خبرنگار بپرسیم؛ این‌بار مخاطبان را پررنگ کرده‌ایم؛ کسانیکه اگر نباشند یا اعتماد نداشته باشند؛ خبرنگار و عکاس و رسانه‌ هم بی‌معنا خواهد شد.

معصومی خانم خانه‌دار جوانی است که با لبخند پاسخ خبرنگار ایسنا را می‌دهد و خود را علاقه‌مند به اخبار عنوان می‌کند.

او می‌گوید هر روز 20 تا 30 دقیقه از وقتش به شنیدن و پیگیری اخبار اختصاص دارد؛ خبرهایی که بر زندگی او هم تاثیر داشته و دارد.

این شهروند شیرازی با همان لهجه‌ی شیرینش می‌گوید: شاید خبرهایی را از مسیرهای غیررسمی بشنوم اما خبری را قبول می‌کنم که رسانه‌های رسمی منتشر کرده‌ باشند.

او روزنامه‌خوانی را هم دوست دارد اما پیگیری اخبار در خبرگزاری‌ها را راحت‌تر می‌داند و می‌گوید: دیده‌ام که خیلی از اخبار را زده‌اند به نقل از ایسنا یا گوینده خبر نام ایسنا را می‌آورد اما هیچ وقت روی سایت ایسنا نرفتم.

شهروند دیگری که خود را کارشناس آزمایشگاه معرفی می‌کند نظر دیگری دارد و می‌گوید: در شبانه روز  حدود یکساعت را به خواندن خبرها اختصاص می‌دهد اما از طریق شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی؛ اگرچه صحت آن را قطعا می‌سنجد.

این خانم کارمند ادامه می‌دهد: اخبار رسانه‌های غیر رسمی را ابتدا رد نمی‌کنم و با پیگیری آن در رسانه‌های معتبر سعی در جستجوی حقیقت دارم .

این متصدی آزمایشگاه با بیان اینکه خبرنگاران و روزنامه‌نگاران را به طور کامل نمی‌شناسد، می‌گوید: سال‌های دانشجویی به واسطه دوستانم اخبار دریافت می‌کردم اما حال تنها از شبکه‌های مجازی  پیگیر اخبار هستم که بخشی از آن هم خبرهای ایسنا است.

رضایی دانشجوی دانشگاه آزاد نیز  گفت:  روزانه  وقت برای مطالعه اخبار می‌گذارم و معتقدم که رسانه‌ها و خبرنگاران داخلی به دلیل نبود آزادی بیان کافی در اطلاع‌رسانی درست ناتوان هستند .

این دانشجوی جوان که به همراه دوستانش برای خرید وسایل الکترونیکی به بازار آمده است؛ می‌گوید که اخبار روز را بیشتر از رسانه‌های خارجی دنبال می‌کند اما واکنش و خبرهای رسانه‌های داخل را هم می‌بینم.

شهروندی که خود را محجوب و کارمند معرفی کرد نیز می‌گوید بر دنبال کردن اخبار از رسانه‌های معتبر تاکید داشته و دارد و در این بین تعدادی از رسانه‌های بین‌المللی هم معتبر محسوب می‌شوند؛ اگرچه امکان دارد در بعضی موارد شیطنت‌های رسانه‌ای دنبال شود.

او اما شهروندان ایرانی را افرادی آگاه می‌داند که قادر به جدا کردن سره از ناسره هستند و همه خبری را به راحتی قبول نمی‌کنند؛ اما رسانه‌های داخلی هم نتوانسته‌اند در همه‌ی زمینه‌ها خود را همراه مردم نشان دهند.

این شهروند میانسال تاکید دارد که بسیاری از مردم خبرنگاران را در زمین دولتی‌ها می‌دانند و شاید همین عاملی بر تمایل آنان به رسانه‌های خارجی باشد.

استدلال او چنین بود که به تعداد خبرنگاران شخصیت‌های متفاوت وجود دارد و هر فرد از دید خود خبر را درک می‌کند. بنابراین برای دریافت اخبار بهتر است به رسانه معتبر بیشتر اعتماد کرد تا فقط به شخص خبرنگار .

سودبخش یک کارمند شرکت خصوصی است و تاکید دارد که روزانه حداقل 2 ساعت مطالعه می‌کند و بخشی از آن هم به اخبار اختصاص دارد؛ او هم اعتمادش به رسانه‌های داخلی کمرنگ شده و روزنامه‌ها را اصلا نمی‌خواند اگرچه در فضای مجازی گاه‌گداری خبرهایی را از خبرگزاری‌ها مطالعه کرده است.

اقای همتی یکی از شهروندان شیرازی نیز  با بیان اینکه اخبار را از رسانه‌های خارجی دنبال می‌کنم، در توجیه چرایی این گفته خود افزود: رسانه‌های داخلی هرچه خود دوست دارند و صلاح می‌بینند، پخش می‌کنند .

او که راننده تاکسی بود و اعتقاد داشت که رسانه‌های خارجی واقعیت را بازگو می‌کنند، گفت: هیچ وقت دو دوست بد همدیگر را نمی‌گویند و همیشه بدی‌های همدیگر را می‌پوشانند اما دشمن واقعیت را بیان می‌کند تا به ضرر تمام شود .

  اما آقای رسولی که مسافر این تاکسی بود نظری خلافا راننده داشت و گفت: هرشب اخبار را از رسانه‌‌های داخلی رصد کرده و همچنان بر این باورم که رسانه‌های داخلی شاید کل حقیقت را عنوان نکنند ولی دروغ هم نمی‌گویند .

  او تصریح کرد که رسانه‌های خارجی و فضای مجازی در اکثر مواقع برای جو سازی و ایجاد آشوب از کاه کوه می‌سازند .

  مریم بانشی، دانشجوی رشته روانشناسی دانشگاه شیراز نیز با بیان اینکه رصد اخبار  را از فضای مجازی دنبال می‌کنم؛ چرا که سرعت انتشار اخبار در این فضاها بیشتر و اکثر مواقع واقعیت را نشان می‌دهند، در پاسخ به این سوال که از دیدگاه شما خبرنگار چه کسی است، گفت: وقتی اسم خبرنگار را می‌شنوم اولین چیزی که به ذهنم می‌رسد این است که خبرنگار منعکس کننده واقعیت است   .

او ادامه داد: در کشور ما خبرنگاران خبره بسیاری وجود دارد که واقعا واقعیت جامعه را نشان می دهند و مسئولین را به چالش می‌کشند .

به اعتقاد بانشی، با وجود چنین کسانی در برخی مواقع خبری که در فضای مجازی و کانال‌های مجازی پخش می‌شود با خبری که در رسانه ملی پخش می‌شود، تناقض دارد .

رسول کرمی، کارمند یکی از ادارات نیز این چنین گفت: اخبار را هم از رسانه‌های داخلی و هم از رسانه‌های خارجی و فضای مجازی رصد می‌کنم .

او بیان اینکه رصد اخبار در تمامی رسانه ‌ا شفافیت را نشان داده ؛ چراکه برخی اخبار ر رسانههای داخلی کمرنگ‌تر و در رسانه‌های خارجی پررنگتر بازگو شده و بالعکس،در خصوص اعتماد به رسانه ه‌ای داخلی و نیز گفت: امروزه نه می‌‌توان به رسانه داخلی اعتماد کرد و نه خارجی؛ چرا که هرکدام سعی دارند موضوع را به نفع خود قلمداد کنند .

کرمی در پاسخ به این سئوال که از دیدگاه شما خبرنگار چه کسی است؟ تاکید کرد: خبرنگار کسی است که بدون هیچگونه جناح سیاسی و راند بازی کار خود را انجام داده و حقیقت را منکعس کند.

وی عنوان کرد: اگر خبرنگار و خبرگزاری بدون جناح سیاسی و به نفع جامعه و مردم و آزادانه رویدادها را منعکس کنند، قابل اعتماد خواهند بود .

  نکته تامل برانگیز تمام پاسخها اعتماد نداشتن هیچ یک از افراد به رسانه ‌های مجازی غیر رسمی است. تمام مصاحبه شونده‌ها معتقد بودند مطالب این رسانه‌ها اصلا یا به ندرت صحت دارد و برای اطمینان از رسانه‌های معتبر و منبع داستفاده می کنند .

فرزاد صدری معاون ارتباطات شهرداری شیراز و از پیشکستوتان رسانه در فارس  گفت: در تمام سال‌های حضور در رسانه‌ها به ویژه ایسنا مهمترین موضوعی را که در تعامل با مدیران دنبال کردیم پرهیز از حاشیه و مچ‌گیری زرد مطبوعاتی و جلب اعتماد مدیران دستگاه ‌ای اجرایی و غیر دولتی بود.هیچ معضلی را جز برای رفع معضل با نگاه علمی و دانشگاهی دنبال نکردیم .

وی با تصریح بر اینکه هرگز از رانت رسانه‌ای و یا اهرم فشار رسانه برای کسب امتیاز و ایجاد رانت استفاده نکردیم، افزود: برگزاری میزگرد با مطالعات کارشناسی و حضور کارشناسان به ویژه استفاده از اصحاب علم و اندیشه برای آسیب شناسی و راههای برون رفت از آسیب ‌ها و همچنین پوشش خوب و دقیق رسانه‌ای  در سال‌های گذشته موحب شده بود تا رسانه‌ای مانند ایسنا به عنوان رسانه‌ای قابل باور و اعتماد در بین مدیران معرفی شود که هدفش توسعه و شفاف سازی بود و هرگز تیتر فروشی نکرد .

این فعال رسانه در استان فارس که صداقت رسانه‌ای به دور از حب و بغض‌های شخصی و حزبی و نیز پرهیز از هرزنویسی را رویکزردهای اصلی خود در سال‌های فعالیت در رسانه می‌داند، گفت:   شیراز و فارس به لحاظ میراث فرهنگی و معنوی یکی از ثروتمندترین شهرها و استان های کشور است.نظارت دقیق و کارشناسی بر سرمایه‌های ملموس و ناملموس معنوی و فرهنگی و حساسیت بر حفظ میراث فرهنگی و نیز فرهنگ سازی در جهت حساسیت مردم در این حوزه از مهمترین محورهای گزارش‌ها باشد .

وی ادامه داد: در زمان فعالیت در ایسنا بیشترین سفر درون استانی را برای معرفی داشته‌های فرهنگی استان داشتیم و برای معرفی این داشته‌ها از جست‌وجوی اینترنتی استفاده نمی‌کردیم بلکه شهر به شهر سفر می‌کردیم و گزارش میدانی از این حوزه‌ها می‌گرفتیم .

به گفته صدری، با افزایش روز افزون فناوری‌های نوین ارتباطی، رشد و تکامل سایت‌ها، خبرگزاری‌های خبررسانی و شبکه‌های اجتماعی، تحولی مهمی در شیوه کسب خبر، مطالعه و نحوه آگاهی مردم از رویدادها و اطلاعات مختلف از سراسر جهان به وجودآمده است.با این همه رسانه‌ها باید مراقبت کنند مردم اخبار درست را دنبال کنند و دروغ شیرین را به حقیقت تلخ ترجیح ندهند !

وی که اعتقاد دارد   ارتباط تنگاتنگ با مردم و برگزاری میزگرد با اقشار و صنوف مختلف مردمی و اجتماعی، اعتماد عمومی به  خبرگزاریها وسایر رسانه‌ها در شرایط فعلی را تقویت می‌کند، عنوان کرد: مردم وقتی ببینند عکس و حرف آنها در رسانه فراگیری چون ایسنا منتشر شده خود را با او نزدیک می‌دانند و ترجیح می‌دهند خبر را از منبع رسمی آن دنبال کنند .

این فعال رسانه اظهار کرد: تهیه کلیپ‌های جذاب خبری از مباحث مورد علاقه مردم و بیان خواسته‌های آنان و پاسخگویی شفاف  مسئولین به این خواسته‌ها افزایش اعتماد عمومی به این رسانه را به دنبال دارد .

صدری با بیان اینکه رسانه باید زبان گویای خواسته ها‌ی مردم باشد و با نهادینه کردن پاسخگویی و ایجاد شفافیت آنها را به سمت دروغ‌های شیرین سوق ندهد . ، خاطرنشان کرد: انتشار اخبار امید بخش و دوری گرفتن از فضای یاس و ناامیدی و دوری گرفتن از حاشیه‌های کاذب همراه با شفاف سازی و صداقت رسانه‌ای، انتظاری است که هم جامعه از رسانه دانشگاهی خود دارد و هم نخبگان از او توقع دارند .

رئیس سابق و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور استان فارس نیز  گفت: خبرنگاران همانند یک تصفیه‌خانه  با انعکاس کوچکترین انحراف رفتار مردم ، مسئولین و سازمان‌ها می‌توانند باعث اصلاح شوند.

عبدالرسول قرائتی با بیان اینکه کار خبرنگار یک کار خوشایند و ارزشمند است، خاطرنشان کرد: اگر خبرنگاران بتوانند حرف‌های خود را  آزادانه و بدون دغدغه و نگرانی بازگو کنند مشکلات در جامعه کمتر می‌شود.

وی که اعتقاد دارد اگر در برخی جاها خبرنگاران را آزاد گذاشته بودیم اینقدر مشکل در جامعه نبود، گفت: در طول روز  تقریبا حدود 3 الی 4 ساعت از  وقت خود ا صرف خواندن اخبار می‌کنم که از این زمان حدود 50 درصد رسانه‌های رسمی و 50 درصد فضای اجتماعی است.