بزرگنمايي:

پیام فارس- محور ساسانی استان فارس که اخیرا ثبت جهانی شد شامل کاخ ساسانی، بیشاپور، نخستین شهر دایره‌ای ایران،کاخ اردشیر فیروزآباد، قلعه دختر فیروزآباد،غار شاپور و نقش بر جسته های تنگ چوگان است.

در حالیکه کارشناسان، ثبت جهانی شدن این محور را به واسطه پراکندگی آثار در سه شهرستان مختلف کار بسیار سختی می دانند که البته محقق شد، اما معتقدند باید روند مدیریتی این محور جهانی با سرعت بهتری دنبال شود.

فعالان گردشگری اعتقاد دارند هنوز سرعت در اجرای طرح های مختلف این  محور کند است و چندان اقدامات جدی مشاهده نمی شود.

در این رابطه یک دوستدار میراث فرهنگی گفت: با ثبت جهانی منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس، فصل جدیدی در تاریخ آثار ثبت شده در قالب این پرونده آغاز شده اما به نظر می‌رسد این فصل جدید تنها به صورت اسمی شروع شده و هنوز از تغییر محسوسی که حاکی از جهانی شدن این آثار، چه در حوزه‌ مدیریت و چه در سایر حوزه‌ها باشد، خبری نیست.

محسن عباسپور افزود: سازمان میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید متوجه باشد که با جهانی شدن سه مجموعه‌ پراهمیت ساسانی در شهرستانهای کازرون، فیروزآباد و سروستان، سطح انتظار عمومی مردم و به ویژه کارشناس‌های حوزه‌ میراث فرهنگی در خصوص برطرف کردن مشکلات موجود در این مجموعه‌ها و همچنین بهبود وضعیت آنها در حوزه‌های حفاظت، مرمت و حتی کاوش نیز افزایش یافته است.

وی ادامه داد: از این رو کم‌کاری‌های قبلی و سهل‌گرفتن‌هایی که در دوره‌های گذشته شاهد آن بوده‌ایم، از سوی افکار عمومی به هیچ روی قابل پذیرش نیست.

این فعال حزه میراث فرهنگی بیان کرد: با جهانی شدن این آثار، بار مسئولیت‌های مرتبط با مدیریت آثار یاد شده افزایش یافته و نیاز به استفاده از سیستم متفاوت و کارآمدی از مدیریت چنین مجموعه‌هایی به شدت افزایش یافته و اگر میراث‌فرهنگی بخواهد با همان رویه‌های مدیریتی قبلی وارد این حوزه شود، نه تنها کمکی به مجموعه‌های ثبت شده نخواهد کرد، بلکه بار مشکلات آنها را نیز افزایش خواهد داد.

عباسپور تاکید کرد: به عنوان یک نمونه از دشواری‌های مدیریتی و باز شدن حوزه‌های جدید در خصوص این آثار، باید یادآوری شد گرچه در قالب پرونده‌ منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس، چندین اثر شاخص از دوره‌ ساسانی به ثبت جهانی رسید با این وجود این آثار به تنهایی نمی‌توانند بیانگر عنوان منظر باستان‌شناسی ساسانی استان فارس باشند.

وی گفت: از آنجا که خاستگاه ساسانیان در منطقه‌ای بوده  که امروزه با عنوان استان فارس می‌شناسیم، ساسانیان حجم زیادی از آثار مختلف اعم از شهرها و بناهای شاخص متعددی را در این منطقه از خود به جا گذاشته‌اند که برخی از شهرهای آنها همچون شهر سرمشهد که بزرگترین شهر ساسانی ـ اسلامی نیز قلمداد می‌شود، هنوز از زیر خاک بیرون نیامده و بسیاری دیگر از محوطه‌های ساسانی واقع در فارس نیز علیرغم اهمیت بالایی که دارند، جایی در این پرونده ندارند.

وی ادامه داد: زمانی که ما از عنوان منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس برای ثبت جهانی آثار این دوره استفاده می‌کنیم باید تلاش جدی داشته باشیم که گنجینه‌ وسیع و پراهمیت محوطه‌ها، شهرها و بناهای ساسانی موجود در استان، به همین چند اثری که اکنون در فهرست آثار جهانی ثبت شده‌اند تقلیل داده نشود.

این فعال میراث فرهنگی یادآور شد: از این رو ضرورت دارد که به مرور سایر آثار ساسانی نیز به این پرونده الحاق شود و چنانچه میراث فرهنگی نخواهد با تحولی در نگاه‌های مدیریتی پا به این حوزه بگذارد، عملاً در مدیریت این پرونده‌ جهانی دچار مشکلات بسیار جدی خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه این پرونده یکی از دشوارترین پرونده های ثبت شده است، ادامه داد: با نگاهی به فهرست آثار باستانی که تاکنون از سوی ایران در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیده‌اند، به وضوح می‌توان مشاهده کرد که پرونده‌ منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس، یکی از دشوارترین پرونده‌های ثبت شده در حوزه‌ مدیریتی است زیرا برای اولین بار در ایران، مجموعه‌ مدیریتی این پرونده جهانی، باید به جای تمرکز بر روی یک محوطه‌ خاص، مدیریت خود را در حوزه‌ سه شهرستان مختلف از یک استان اعمال کند که طبیعتاً این مسئله نیاز به سطح تعامل بسیار بالا و تلاش گسترده و چند لایه‌ تیمی از متخصصین فعال دارد.

عباسپور گفت: در این رابطه باید رویکردی جدی و متفاوت از دوره‌های گذشته نسبت به مدیریت این پرونده‌ جهانی دنبال شود، نه اینکه هنوز و بعد از گذشت چند مدت از ثبت جهانی این آثار، کمتر فعالیت عملی و جدی که حاکی از ایجاد تفاوتی نسبت به گذشته باشد، دیده شود.

میراث فرهنگی فارس: تقویت زیرساخت ها تا پایان سال عملیاتی می شود

در  این رابطه مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس نیز گفت: طی این مدت در حوزه زیرساخت اقدامات خوبی در این مجموعه ها انجام شده است.

مصیب امیری ادامه داد: علاوه بر این در حوزه زیرساخت در محور ساسانی برنامه هایی در دستور کار است که این برنامه ها تا پایان سال عملیاتی می شود.
وی در رابطه با اقدامات برای معرفی این محور جهانی تاکید کرد: در این راستا برنامه هایی در دستور کار است که به عنوان نمونه می توان به معرفی این محور در نمایشگاه گردشگری اشاره کرد.