چاپ

پیام فارس - شیراز- انرژی تجدید پذیر یا برگشت‌ پذیر به انواعی از انرژی می‌گویند که منبع تولید آن بر خلاف انرژی‌های تجدید ناپذیر(فسیلی)،قابلیت آن را دارد که در یک مدت زمان مجدداً بوجود بیایید یا به عبارتی تجدید شود.
انرژی‌ های تجدیدپذیر منابع متنوع و مختلفی دارند که از انرژی‌های طبیعی و قابل دسترس به وجود می‌آیند مانند: انرژی آبی(نیروی برق‌آبی)،انرژی بادی، انرژی خورشیدی، انرژی زمین‌ گرمایی، انرژی زیست توده(زیست‌سوخت)، انرژی امواج، انرژی جزر و مد و انرژی جریان اقیانوسی (انرژی دریایی).
استفاده از آن‌ها موجب کاهش مصرف فرآورده‌های نفتی و همچنین اشتغال ‌زایی می شود و میزان آلایندگی محیط زیست را نیز کاهش می‌دهد.
در سال‌های اخیر با توجه به محدودیت‌ها و مشکلات مربوط به منابع انرژی تجدیدناپذیر، به این منابع به شدت توجه می‌شود. نگرانی درباره‌ تغییرات زیست‌ محیطی، باعث رشد وضع قوانینی می‌شود که بهره ‌برداری و تجاری ‌سازی منابع سرشار تجدیدپذیر را تشویق می‌کند.
** خورشید پاک
دکتر حامد دهدشتی جهرمی، محقق و عضو هیات علمی دانشگاه جهرم گفت: استفاده از انرژی‌های پاک در سراسر جهان به طور روز افزونی در حال رشد است و ایران نیز با فاصله زیاد به فکر استفاده از انرژی‌های پاک مثل انرژی خورشیدی افتاده ‌است. وی در مصاحبه با ایرنا افزود: وزارت نیرو طرح جدید احداث نیروگاه‌های خورشیدی خانگی را ارائه داده است تا گام مهمی را در این زمینه بردارد.
وی با بیان اینکه مشترکان علاقه ‌مند به نصب نیروگاه خورشیدی می ‌توانند بعد از مشورت با یکی از شرکت‌های پیمانکار مربوط به شرکت‌های توزیع برق مراجعه کنند و درخواست احداث نیروگاه خورشیدی کنند افزود: پس از احراز شرایط مالکیت و رعایت سقف ظرفیت انشعاب توسط شرکت توزیع برق، مجوز اولیه برای احداث به متقاضی داده می‌شود.
دهدشتی جهرمی ادامه داد: وزارت نیرو اعلام کرده است که ایران تا سال 2030 میلادی، 7500 مگاوات برق از انرژی خورشیدی تولید خواهد کرد که این میزان هفت برابر بیش از برق تولیدی از نیروگاه اتمی‌ بوشهر است.
وی با بیان اینکه کشور ایران در میان مدارهای 25 تا 40 درجه عرض شمالی قرار گرفته است و در منطقه‌ای واقع شده که به لحاظ دریافت انرژی خورشیدی در میان نقاط جهان در بالاترین رده‌ها قرار دارد، اظهار کرد: میزان تابش خورشیدی در ایران بین 1800 تا 2200 کیلووات ساعت بر مترمربع در سال تخمین زده شده است که البته بالاتر از میزان میانگین جهانی است.
در ایران به طور میانگین سالیانه بیش از 280 روز آفتابی گزارش شده است که بسیار قابل توجه است و طبق بررسی‌های انجام‌شده عربستان و ایران از بهترین مناطق جهان برای تولید برق از انرژی خورشیدی هستند.
دهدشتی با بیان اینکه انجمن انرژی خورشیدی آلمان برآورد کرده است که پروژه‌های خورشیدی ایران می‌توانند با بازگشت 30 و 36 درصد ارائه شوند، ابراز کرد: هم‌اکنون جنوب ایران در هر متر مربع توان دریافت شش کیلووات انرژی خورشیدی در هر ساعت را دارد و در باقی نقاط ایران این میزان پنج کیلو وات است.
این عضو هیات علمی دانشگاه جهرم با بیان اینکه در حال حاضر بیشتر نیروگاه‌های خورشیدی ساخته شده در ایران از پنل‌های تولید کننده الکتریسته استفاده می ‌کنند که توان بسیار پایینی دارند اضافه کرد: نیروگاه برق خورشیدی خلیج فارس در همدان به عنوان نمونه، تنها هفت مگاوات ظرفیت دارد.
** آینه به جای پنل
وی با رد تصور رایج که بهترین روش را در زمینه تولید برق خورشیدی پنل‌های تولیدکننده‌ الکتریسته می‌داند اضافه کرد: مؤثر‌ترین راه تولید برق از خورشید که در کشور مراکش نیز اجرا شده، استفاده از آینه‌های سهموی است و مشابه این روش، در ابعادی وسیع‌ تر و با تکنولوژی به‌ روزتر، تا چندسال آینده در عربستان اجرا خواهد شد.
وی گفت: در این تکنیک در نیروگاه‌هایی مانند نیروگاه مراکش از آینه‌های مقعر استفاده می‌شود که به تمرکز نور می‌انجامد و سبب تولید درجه حرارت بالا می‌شود.
دهدشتی جهرمی اضافه کرد: یکی از موثر‌ترین روش‌ها که در مراکش هم از آن استفاده شده این است که از میان آینه‌های مقعر یا آینه‌های سهموی شکل، لوله‌هایی ردشده که در آن نمک مذاب جریان دارد. تمرکز نور خورشید توسط آینه‌های مقعر روی این لوله‌ها، دمای نمک مذاب را تا 550 درجه‌ سانتی‌گراد بالا می‌برد و نمک مذاب پس از جذب انرژی و رسیدن به این دما در مجاورت لوله‌های آب قرار می‌گیرد.
وی افزود: آب توسط حرارت نمک مذاب بخار می‌شود و بخار آب نیز توربین‌های بخار را می ‌چرخاند که در نهایت انرژی این توربین‌ها، ژنراتور‌های برق را برای تولید الکتریسته به حرکت در می‌آورد، البته بخشی از این نمک مذاب با دمای بالا در مخازن بزرگی ذخیره می‌شود تا در هنگام شب و نبود نور خورشید، لوله‌های آب را گرم و تولید بخار کند.
عضو هیات علمی دانشگاه جهرم گفت:یکی از بزرگترین نیروگاه‌های برق در جهان که با این روش برق تولید می‌کند،در کالیفرنیای آمریکا قرار دارد که تولید آن 350 مگاوات برق است.
وی در ادامه به مزایای این روش در راه‌اندازی تأسیسات آب‌شیرین‌ کن نیز اشاره کرد و گفت: اقلیم و جغرافیای خاص ایران و همچنین خشکسالی‌های پی‌درپی در ایران، کمبود آب شرب در برخی نقاط کشور خصوصاً مناطق جنوبی ما را وا می دارد که از این روش برای شیرین کردن آب استفاده کنیم.
وی با توضیح اینکه آب قابل شرب از آب‌های موجود غیرقابل شرب(آب دریا و یا اقیانوس) تحصیل می‌شود افزود: در تصفیه‌ آب به روش تقطیر به آب خام آنقدر حرارت داده می‌شود که به صورت بخار درآید و سپس بخار حاصله را میعان می کنند تا آب تقریباً عاری از هرگونه ناخالصی ناشی از نمک به دست آید. بنابراین در تقطیر با تغییر فاز روبرو هستیم و بیشتر هزینه‌ تقطیر ناشی از همین تغییر فاز است.
محقق جهرمی در ادامه دو روش پیشنهادی را جهت طراحی و ساخت نیروگاه های متعدد خورشیدی با تکنولوژی مشابه آنچه در مراکش، عربستان، کالیفرنیا و ...است پیشنهاد کرد و گفت: دولت می‌تواند با سرمایه‌گذاری مستقیم یا ترغیب بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری، آب‌های دریا را تبخیر کند و با استفاده از بخار آب حاصل، توربین‌های تولید برق را به حرکت درآورد و از این راه میزان قابل توجهی برق تولید کند و سپس با تقطیر بخار آب، آب تصفیه‌ شده تولید کند و بدین ترتیب آب شرب خطه وسیعی از جنوب، جنوب شرق، جنوب غرب و شمال کشور را تامین کند.
وی اضافه کرد: به موازات روش فوق، دولت می‌تواند با درنظرگرفتن تمهیدات لازم و رفع موانع موجود، مردم را ترغیب به نصب پنل‌های تولیدکننده الکتریسته در پشت‌ بام منازل کند که این مسئله در صورت تحقق می‌تواند کمک شایانی به تأمین برق در ساعات اوج مصرف کند.