چاپ

پیام فارس - شیراز- دبیر انجمن محیط زیستی میراث پریشان اظهار داشت: هدایت سیلابها به دریاچه پریشان موجب انباشته شدن گِل و لای بر بستر این تالاب ، تاثیر نامطلوب و آسیب های زیست محیطی می شود.
محمد جواد سیاح پور در یادداشت ارسالی خود به ایرنا افزود: در بهار 98، پریشان تقریبا نهمین سال از خشکیدگی کامل خود را سپری می کند. در تمام این سال های خشکیدگی پریشان بخصوص سال هایی که میزان بارندگی به میانگین بارش نزدیک تر بوده، پس از هر باران و با جاری شدن روان آب ها در دشتک دوان، خیابان های شهر، و منطقه ملای بلوط سیلابها به سمت پریشان هدایت شده است.
وی در این یادداشت با عنوان "هدایت سیلاب به تالاب پریشان، مفید یا مضر" افزود: مردم کازرون همواره تالاب پریشان را عاشقانه دوست داشته و دارند و با نگرانی آرزو می کنند که ای کاش آب های سطحی و سیلاب ها به سمت دریاچه هدایت شود.
این فعال زیست محیطی اضافه کرد: طی سامانه بارشی اخیر و با گذراندن سال زراعی مطلوب که رسما می توان آن را ترسالی نامید دامنه این نگرانی ها و زمزمه ها بیشتر شد و تقریبا روزی نیست که در فضای مجازی و یا در گفتگو های روزمره با سوال هایی در مورد انتقال سیلاب ها به پریشان و احیای آن روبرو نشویم.
دبیر انجمن محیط زیستی میراث پریشان با تاکید بر اینکه این حساسیت خاطر شهروندان کازرونی بسیار ارزشمند و امیدوارکننده است گفت: با این حس دلبستگی که مردم شهرستان کازرون به پریشان دارند بدون شک امید ها برای احیای پریشان به خاموشی نخواهد گرایید.
وی اضافه کرد: همواره در طول تاریخ، منبع تامین آب تالاب بین المللی پریشان چشمه های اطراف و روان آب های داخل در حوضه آبریز تالاب بوده و در واقع حوضه پریشان یک حوضه بسته محسوب می شود، بدین مفهوم که نقطه سکون ورودی آب، حوضه خود تالاب می باشد و هیچ روان آب قابل توجهی همچون رودخانه فصلی یا دائم منبع تامین کننده محسوب نمی شده است.
این فعال زیست محیطی اضافه کرد: بنابرین ورود هر گونه آب خارج از حوزه آبریز به دریاچه می تواند تغییر در اکوسیستم دریاچه باشد که البته عواقب ناگواری دارد.
سیاح پور با بیان اینکه دریاچه ها و تالاب ها در گودال ها و فرو رفتگی های سطح زمین تشکیل می شوند و بنا به گفته متخصصان، تا وقتی گودال بزرگ پریشان وجود داشته باشد می توان به بازگشت تالاب امیدوار بود گفت: بنابراین اگر ما هر ساله حجم عظیمی سیلاب که با خود رسوبات و گل و لای زیادی حمل می کند را به بستر پریشان وارد کنیم، پس از گذشت چند سال عملا گودال بستر تالاب را پر کرده و به تعبیری ظرفیت تالاب را از بین برده یا محدود کرده ایم.
وی خاطر نشان کرد: عموما سیلاب ها بهترین مسیر خودشان را طی صد ها سال پیدا کرده اند، انحراف مسیل ها در هر عرصه و با هر نیتی باشد می تواند عواقب ناگواری را به دنبال داشته باشد،کارشناسان سیل شیراز در نوروز امسال را از عواقب همین دستکاری می دانند، پس ما با انحراف مسیل ها به سمت دریاچه ممکن است اشتباهی تاریخی مرتکب شویم که آیندگان تاوانش را پس دهند.
دبیر انجمن محیط زیستی میراث پریشان همچنین گفت: همانگونه که می دانیم در زیرِ زمینی که ما بر روی آن زیست می کنیم حفره ها و فضا های خالی وجود دارد که مخازن آب های زیر زمینی محسوب می شوند و همانگونه که در چند سال اخیر زیاد شنیده ایم خالی شدن این مخازن از آب می تواند باعث بروز زلزله و رانش و بد تر از همه فرو نشست زمین گردد. در واقع فرو نشست زمین به معنای فشرده شدن خاک و از بین رفتن مخازن آب است که بسیار خطرناک و غیر قابل جبران است.
وی در ادامه گفت : در زیرِ بسترِ تالاب پریشان نیز این مخازن وجود دارند که متاسفانه بر اثر خشکسالی سال های اخیر سطح بستر تالاب بیش از پنج سانتی متر نشست داشته است و این بدان معنا است که اگر حتی پریشان پر آب شود مخازن زیر بستر تالاب دیگر نمی توانند مانند گذشته حجم عظیمی آب را در خود نگهدارند.
این فعال زیست محیطی ادامه داد: با ورود ناگهانی حجم قابل توجهی سیلاب به بستر تالاب به دلیل بار هیدرولیکی ورودی بر بستر احتمال فشردگی بستر و فرونشست شدیدا وجود دارد به تعبیری سنگینی آبی که در مدت زمان کوتاه وارد تالاب می شود باعث می گردد، پیش از آن که آب در فضا های زیر بستر رسوخ کرده و آنها را پر کند بستر فرو نشسته و فضاهای ذخیره آب از بین بروند و این به معنای نابودی ابدی تالاب است.
سیاح پور گفت: گذشته از تمامی دلایل گفته شده، همین یک دلیل آخر باید ما را از انتقال هرگونه آب خارج از حوضه به داخل پریشان منع کند. علت اصلی خشک شدن تالاب پریشان طبق تحقیقات انجام شده برداشت بیش از حد و وجود تعداد زیادی چاه در اطراف آن است و در واقع خشکسالی فقط درصد کمی از تقصیر را در خشکیدگی پریشان بر عهده دارد. ما با ورود سیلاب به تالاب و عدم توجه به معیشت جایگزین در روستاهای ساحل نشین پریشان خدمت خاصی به این بستر نکرده ایم.
این فعال اجتماعی افزود: تا وقتی که الگوی کشت در اطراف پریشان از محصولات پرمصرف به محصولات کم آب بر، تغییر نکند، معیشت های آب پایه جای خود را به صنایع کم مصرف ندهد و هر روز بیش از هزار حلقه چاه در اطراف پریشان آب استخراج کرده و به گوجه و هندوانه تبدیل کنند، پر کردن بستر تالاب پریشان با آب های سطحی و سیلاب نه تنها کمکی به احیای تالاب نمی کند بلکه موجب افزایش زمین های زیر کشت در اطراف پریشان در نتیجه افزایش برداشت آب از چاه های موجود و یا حتی حفر چاه های جدید می شود.
دبیر انجمن محیط زیستی میراث پریشان گفت: بطور کلی باید در نظر داشته باشیم که احیای تالاب با پر آب کردن آن متفاوت است . تالاب بین المللی پریشان همچون سایر عرصه های تالابی بر روی کره ی زمین یک زیست بوم زنده و پویا محسوب می شود که با یک آبگیر فصلی یا دائم فرق دارد.
وی ادامه داد: پریشان یک دیگ بی جان و روح نیست که به صرف لبریز شدن آن از آب خرسند شویم و جشن احیای آن را بگیریم بلکه پریشان یک مجموعه ی زنده، مرکب از آب، خاک، گیاه، حیات وحش خشکی زی، آبزیان، پرندگان، کف زیان است که فقط و فقط وقتی ما می توانیم ادعا کنیم پریشان احیا شده، که توانسته باشیم کاری کنیم که حیات و پویایی به تمامی اجزای این اکوسیستم بازگردد.
سیاح پور با بیان اینکه این اقدام نیازمند یک فرایند دست کم 20 ساله است، گفت: ممکن است در طرح جامع احیای تالاب پریشان که باید توسط متخصصان تدوین گردد در برهه ای از مراحل احیای تالاب، ورود سیلاب ها به بستر پریشان توصیه گردد اما بدون شک در حال حاضر که هیچ گونه اقدام تخصصی برای احیای تالاب پریشان از طرف نهاد های دولتی یا غیر دولتی صورت نگرفته است هر گونه انتقال آب به بستر تالاب پریشان یک اشتباه اساسی محسوب می گردد.
دریاچه پریشان در فاصله 150 کیلومتری جنوب غرب شیراز در شهرستان کازرون قرار دارد ، بر اساس اعلام کارشناسان محیط زیست فارس به دلیل شرایط اقلیمی و خاک این دریاچه در بارندگی های سیلابی اخیر این دریاچه همچنان خشک مانده و هیچ سطحی آبگیری نشده است.
6113/ 2027