بزرگنمايي:

فارس آنلاین - شیراز- مناظره ای به مناسبت سالروز در گذشت آیت الله حسینعلی منتظری با حضور مصطفی ایزدی و عباس سلیمی نمین با محوریت بررسی روایت ها و وجوه فکری و سیاسی زندگی آیت الله منتظری در دانشگاه شیراز برگزار شد که محور بحث به مهدی هاشمی برادر داماد آیت الله منتظری کشیده شد.
  مصطفی ایزدی پژوهشگر و نویسنده کتاب زندگینامه سیاسی و علمی آیت الله منتظری دراین مناظره که شامگاه چهارشنبه برگزار شد گفت:به دلیل رفتار سیاسی که مخالفان آیت الله منتظری نسبت به وی نشان داده اندجامعه و رسانه ها نتوانسته اند در مورد شخصیت این روحانی آگاهی کاملی داشته باشند و اطلاع رسانی درستی انجام دهند.
وی ادامه داد:‌ تنها برخی رسانه های اصلاح طلب سخنان وی را منتشر می کنند اما دامنه فعالیت رسانه های اصول گرا بسیار بیشتر از رسانه های اصلاح طلب است.
ایزدی افزود: در یک ماهه اخیر و در آستانه سالگرد فوت آیت الله منتظری جناح سیاسی معروف به اصولگرا فیلم مستندی را علیه وی تهیه و توسط شبکه وسیع توزیع خود در مساجد، دانشگاه ها و حوزه های علمیه سراسر کشور با هدف تخریب آیت الله منتظری منتشر کرده است.
وی ادامه داد:دلیل اینکه بعد ازهشت سال ازفوت آیت الله منتظری وی هنوزدر جامعه مطرح است به زندگی پرشور و هیجان وی و البته وجود فضای مجازی که در سالهای اخیر توسعه پیدا کرده بر می گردد.
این پژوهشگر اضافه کرد:مخالفان و موافقان آیت الله منتظری همگی معتقد هستند که وی از نظر علمی در درجه بسیار بالایی قرار داشته است و در این مورد همین بس که وی در دوره حیات و زندگی خود به درجه مرجعیت رسید.
ایزدی منتظری را روحانی سنتی توصیف کرد که در زمینه های مختلفی ورود کرده و نظر داده است و در رابطه با حقوق انسان و حق شهروندی با تکیه بر علوم انسانی و مسایل دینی این موضوع را بررسی کرد، او همیشه به روز بود اما در توصیف حقوق شهروندی از گذشته نیز کمک می گرفت.
عباس سلیمی نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران در این نشست گفت:درمورد عالم بودن آیت الله منتظری هیچ تردیدی نیست قطعا وی یکی از شاگردان برجسته امام خمینی (ره) بود و در این زمینه من با ایزدی اختلاف نظری ندارم.
وی افزود: من مخالف آیت الله منتظری نیستم بلکه من ناقد برخی رفتارهای وی هستم، در اختلافی که بین امام خمینی و آیت الله منتظری رخ داد باید بررسی دقیقی صورت گیرد که حق با استاد و یا شاگرد بوده است.
وی با اشاره به اینکه دلیلی وجود ندارد که بخواهیم حقایق را کتمان کنیم ،بیان کرد:سید مهدی هاشمی فردی سیاسی است که با منتظری خویشاوندی سببی داشت و هاشمی در مقطعی قبل از انقلاب دستگیر شد که بعد از این با ساواک طرح همکاری ریخت و رفته رفته به یکی از عناصر رژیم پهلوی تبدیل شد.
سلیمی نمین گفت:‌ ساواک تلاش کرد بین گروه های مختلف شیعه انشقاق ایجاد کند و سید مهدی هاشمی در این زمینه به ساواک کمک کرد.
وی آیت الله منتظری را حامی سید مهدی هاشمی عنوان کرد و این موضوع را یکی از بحث های مورد اختلاف امام و آیت الله منتظری دانست و گفت: توقع از منتظری این بود که بعد از انقلاب از حمایت از این فرد دست بردارد و سید مهدی هاشمی را به دست قانون و دستگاه قضا واگذار کند اما نه تنها این کار انجام نشد بلکه از ابتدای انقلاب طرفداری آیت الله منتظری از سید مهدی هاشمی را شاهد بودیم و به این دلیل منتظری در مقابل امام قرار گرفت.
مصطفی ایزدی در بخش دوم سخنان خود در این مناظره گفت: قرار بود در مورد دیدگاه های آیت الله منتظری مناظره صورت گیرد که سلیمی نمین بحث را به سمت وقایع دهه شصت برد، مطالبی که سلیمی نمین گفت برداشت شخصی وی بوده و در برخی موارد واقعیت ضد این اظهارات است.
ایزدی افزود: منتظری شاگرد امام خمینی بوده ولی در برخی موارد نظرهای متفاوت از نظر امام داشته است ولی این تفاوت دیدگاه ها باعث جدایی استاد و شاگرد نشد وهمیشه امام مسایل زیادی را به آیت الله منتظری ارجاع می دادند و این به دلیل این بود که وی بسیار قبول و مورد اعتماد امام خمینی بود،حتی بعد از اعدام و محاکمه سید مهدی هاشمی این روند و اعتماد متقابل همچنان وجود داشت.
وی ادامه داد:در مورد سید مهدی هاشمی هنوز نکات تاریک و غیر مشخصی بسیاری وجود دارد ، آیت الله منتظری چندین بار گفته که با مهدی هاشمی ارتباطی نداشته است و همچنین امام خمینی هیچ زمانی نگفته اند که سید مهدی هاشمی قاتل بوده و تنها گفته اند متهم است، سید مهدی هاشمی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مشغول به کار بوده و ارتباطی با آیت الله منتظری نداشت.
وی موضوع سید مهدی هاشمی را بهانه ای برای مقابله با آیت الله منتظری بیان کرد و افزود: وقتی سید مهدی علیه آیت الله منتظری اعترافاتی انجام داد و این موضوع در جامعه پخش شد آیت الله خامنه ای در خطابه ای ارزشمند در دفاع از آیت الله منتظری سخن گفتند.
عباس سلیمی نمین در بخش دیگر سخنان خود در این مناظره گفت: اینکه ایزدی می گوید منتظری با سید مهدی هاشمی ارتباطی ندارد جواب این سوال را بدهد که آیا سید مهدی هاشمی مدارس آیت الله منتظری را اداره می کرد یا خیر؟
ایزدی در پاسخ به این سوال سلیمی نمین گفت: خیر.
سلیمی نمین بار دیگر بر گفته خود تاکید کرد و ادامه داد:جو مدارس آیت الله منتظری با جو دیگر مدارس تفاوت دارد و این به این خاطر است که مدارس منتظری را سید مهدی هاشمی اداره می کرد و در اقدامات آیت الله منتظری مشخص است که وی از سید مهدی هاشمی پشتیبانی می کرده است و در زمانی که آیت الله خامنه ای تعاریفی در دفاع از منتظری ایراد می کنند هنوز منتظری در مسیر تفابل با امام قرار نداشت.
وی ادامه داد: امام خمینی بارها به منتظری در مورد سید مهدی هاشمی نامه نوشتند و اخطار دادندکه مراقبت کند که رفتار مهدی هاشمی و پشتیبانی وی از این فرد خدشه ای به شخصیت علمی و مبارزاتی منتظری وارد نکند.
وی اضافه کرد: امام خمینی خطاب به منتظری می گویند دامان خود را از ارتباط با سید مهدی هاشمی پاک کنید و هیچ عکس العملی در مقابل جرایم ایشان نشان ندهید اما واکنش منتظری در این زمینه برعکس است و به توصیه های امام عمل نکرد و حتی امور خود را نظیر کلاس درس ، ملاقات ها و کمیته عفو را به منظور واکنش به محاکمه سید مهدی هاشمی رها و تعطیل کرد و گفت که نباید محاکمه این فرد انجام شود.
سلیمی نمین اضافه کرد: سید احمد خمینی در نامه ای به آیت الله منتظری به او می گوید که سید مهدی هاشمی ساواکی است و خودتان شخصی را مشخص کنید که به جرایم این فرد رسیدگی کند که باز منتظری قبول نمی کند.
وی بیان کرد:برخی می گویند که مهدی هاشمی تحت فشار اعترافاتی علیه منتظری بیان کرده است اما بعد از دستگیری و محاکمه سید مهدی هاشمی ،جنازه هایی که او به قتل رسانده و دفن کرده کشف شدند.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران گفت: بعد از اعترافات سید مهدی هاشمی و مشخص شدن حقایق منتظری نامه ای خطاب به امام خمینی در تشکر از ایشان ارسال کرد و در آن از حق طلبی امام سخن گفت اما دوباره بعد از مدتی شاهد تلاش های منتظری برای اعدام نشدن سید مهدی هاشمی بودیم.
مصطفی ایزدی گفت: اطلاعاتی که سلیمی نمین در این مناظره ارائه کرد ناروا و تحریف شده است،آیت الله منتظری ابدا جلسات کلاس درس خود و کمیته عفو را به نشانه اعتراض به محاکمه سید مهدی هاشمی تعطیل نکرد و تنها ملاقات هایش را به دلیل برخی اتفاقات آن دوران تعطیل کرد که بیشتر بخاطر شلوغ شدن ملاقات ها به دلیل اعدام های دهه شصت بود.
ایزدی افزود: در خاطرات حجت الاسلام ری شهری به روشنی مشخص است که سید مهدی هاشمی تحت شکنجه اعترافات خود را بیان کرده و همچنین سید مهدی هاشمی به دلیل قتل اعدام نشده بلکه در حکم وی تنها فعالیت علیه نظام قید شده و اتهامات دیگر به این فرد صحت ندارد.
وی ادامه داد: حرف آیت الله منتظری در مقابل سید مهدی هاشمی این است که اگر وی قاتل است نباید در وزارت اطلاعات محاکمه شود بلکه باید در قوه قضائیه به اتهامات او رسیدگی شود.
وی معتقد است که آیت الله منتظری هیچ زمانی در مقابل امام خمینی ایستادگی نکرده است و اضافه کرد: آیت الله منتظری دانشمند و مرجع تقلید بزرگی است که هیچ نقطه تاریکی در زندگی وی وجود ندارد و مخالفین منتظری تنها سید مهدی هاشمی را برای مخالفت با وی علم می کنند و می خواهند بگویند که برجسته ترین شاگرد امام خمینی انسان نفوذ پذیر و سستی است که با این اقدام تنها امام را تضعیف می کنند.
این پژوهشگر و نویسنده کتاب زندگی نامه سیاسی و علمی آیت الله منتظری اشاره کرد: آیت الله منتظری انسان ساده زیستی ،صادق، آزاد اندیش، معتقد به حقوق انسانها ، طرفدار آزادی بیان و فرد انتقاد پذیری بود که از تملق گویی بسیار متنفر و رفتار بسیار عادی داشت و تحت تاثیر ابهت مرجعیت نیز قرار نداشت.
سلیمی نمین گفت:نگفتیم منتظری ساده زیست نیست ولی این سخنان بی ربط و به مناظره ارتباط ندارد( دانشجویان به مخالفت با این سخنان سلیمی نمین اعتراض خود را با هو کشیدن ابراز کردند).
وی افزود:زمانی که منتظری با امام قطع رابطه می کند نشان دهنده تقابل او با امام خمینی است.
در قسمت پایانی این مناظره سوالاتی از سوی دانشجویان خطاب به هر کدام از دو سوی مناظره مطرح شد که توسط این میهمانان پاسخ داده شد که بخشی از اظهارات اینگونه بود:
سلیمی نمین:منتظری در دفاع از مهدی هاشمی جانب دارانه عمل کرد.
(برخی دانشجویان مخالفت کردند)
سلیمی نمین:مقاومت آیت الله منتظری در مقابل محاکمه مهدی هاشمی زیاد بود.
سلیمی نمین:منتظری فقط با درخواست های بی مبنا دنبال عدم مجازات مهدی هاشمی بود.
ایزدی: من اگر در مورد ساده اندیشی آیت الله منتظری می گویم چون متاسفانه ما محدود هستیم و هیچ تریبونی برای گفتن حقایق در اختیار نداریم.
ایزدی: اگر موضوع سید مهدی هاشمی را برداریم مخالفان چه مطلبی دارند که علیه آیت الله منتظری بگویند؟
ایزدی:آیت الله هاشمی رفسنجانی در خاطراتش می گوید که تصمیم گرفته شد نمایندگی و پستی در یکی از سفارت ها به سید مهدی هاشمی در خارج کشور داده شود که اگر این مطلب مورد قبول واقع می شد تمام این مساله حل شده بود.
سلیمی نمین درپاسخ به این گفته ایزدی:اگرجمله دادن نمایندگی خارج کشور به سید مهدی هاشمی در کتاب خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی باشد من تمام حرف های خود را پس می گیرم و سخنان ایزدی را قبول دارم.
یکی از دانشجویان در این لحظه با استفاده از اینترنت صحت این موضوع را جست و جو کرد و گفت: در خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی این مساله درج شده است.
در این لحظه جلسه اندکی متشنج شد و دانشجویان در مخالفت با سخنان سلیمی نمین اجازه سخنرانی به وی ندادند که او نیز گفت:اجازه دهید از این تریبون استفاده و تحلیل خود را ارائه کنم.
در این لحظه یکی از دانشجویان گفت: شما تریبون های بسیاری دارید و حتی می توانید بقیه این مباحث خود را از اخبار 20:30 نیز ادامه دهید.
ایزدی: قرار بود در هفته های گذشته برای بررسی کتاب خود در مورد زندگی آیت الله منتظری در جلسه ای در شیراز شرکت کنم که متاسفانه اجازه برگزاری این جلسه داده نشد و امروز هم اگر مجوز برگزاری این مناظره صادر شد تنها به دلیل حضور عباس سلیمی نمین در این جلسه بود.
اغلب زمان این مناظره به بحث پیرامون سید مهدی هاشمی گذشت و به این دلیل اغلب سوالات دانشجویان در جلسه پرسش و پاسخ خطاب به سلیمی نمین و این بود که چرا جز مهدی هاشمی هیچ دلیل دیگری را در مخالفت علیه آیت الله منتظری ارائه نمی کنید؟
یکی ازدانشجویان که خود را ریاحی پور معرفی کرد سوالی متفاوت مطرح کرد و آن بدین گونه بود که این دانشجو به چند نامه از امام خمینی (ره) اشاره کرد که ایشان در این نامه ها منتظری را فرد ساده لوح معرفی کرده و اینکه امام از ابتدا با جانشینی آیت الله منتظری موافق نبوده اند.
ایزدی در پاسخ به این سوال گفت: این نامه متعلق به امام نیست و ایشان مطلقا از ابتدا با جانشینی منتظری مخالف نبوده اند.
این مناظره به همت انجمن وفاق و توسعه دانشجویان دانشگاه شیراز برگزار شد.
حسینعلی منتظری در دوره ای ریاست مجلس خبرگان قانون اساسی،عضو شورای انقلاب و قائم مقام رهبر انقلاب بود. وی در 29 آذر سال 1388 در سن 87 سالگی در قم فوت کرد.